<!ENTITY % gnome-menus-C SYSTEM "../../libs/gnome-menus-C.ent">
<!-- MENUS --><!-- Please keep entries alphabetical, it makes them much easier to find & use --><!ENTITY about-me "<menuchoice><guimenu>System</guimenu><guimenuitem>Preferences</guimenuitem><guimenuitem>About-me</guimenuitem></menuchoice>">
<!ENTITY blender3d "<menuchoice><guimenu>Applications</guimenu><guimenuitem>Graphics</guimenuitem><guimenuitem>Blender 3d modeller</guimenuitem></menuchoice>">
<!ENTITY downloader-x "<menuchoice><guimenu>Applications</guimenu><guimenuitem>Internet</guimenuitem><guimenuitem>Downloader for X</guimenuitem></menuchoice>">
<!ENTITY firefox "<menuchoice><guimenu>Applications</guimenu><guisubmenu>Internet</guisubmenu><guimenuitem>Firefox Web Browser</guimenuitem></menuchoice>">
<!ENTITY five-or-more "<menuchoice><guimenuitem>Applications</guimenuitem><guimenuitem>Games</guimenuitem><guimenuitem>Five or More</guimenuitem></menuchoice>">
<!ENTITY font "<menuchoice><guimenu>System</guimenu><guimenuitem>Preferences</guimenuitem><guimenuitem>Font</guimenuitem></menuchoice>">
<!ENTITY frozen-bubble "<menuchoice><guimenu>Applications</guimenu><guisubmenu>Games</guisubmenu><guisubmenu>Frozen Bubble</guisubmenu></menuchoice> to play <application>Frozen Bubble</application>">
<!ENTITY hubackup "<menuchoice><guimenu>System</guimenu><guisubmenu>Administration</guisubmenu><guimenuitem>Home User Backup</guimenuitem></menuchoice>">
<!ENTITY hurestore "<menuchoice><guimenu>System</guimenu><guisubmenu>Administration</guisubmenu><guimenuitem>Home User Restore</guimenuitem></menuchoice>">
<!ENTITY menu-editor "<menuchoice><guimenu>Applications</guimenu><guisubmenu>Accessories</guisubmenu><guimenuitem>Applications Menu Editor</guimenuitem></menuchoice>">
<!ENTITY music "<menuchoice><guimenu>Places</guimenu><guimenuitem>Music</guimenuitem></menuchoice>">
<!ENTITY multimedia-systems-selector "<menuchoice><guimenu>System</guimenu><guimenuitem>Preferences</guimenuitem><guimenuitem>Multimedia Systems Selector</guimenuitem></menuchoice>">
<!ENTITY openoffice-writer "<menuchoice><guimenu>Applications</guimenu><guimenuitem>Office</guimenuitem><guimenuitem>OpenOffice.org Word Processor</guimenuitem></menuchoice>">
<!ENTITY pidgin "<menuchoice><guimenu>Applications</guimenu><guimenuitem>Internet</guimenuitem><guimenuitem>Pidgin Internet Messenger</guimenuitem></menuchoice>">
<!ENTITY time-date "<menuchoice><guimenu>System</guimenu><guimenuitem>Administration</guimenuitem><guimenuitem>Time and Date</guimenuitem></menuchoice>">
<!ENTITY users "<menuchoice><guimenu>System</guimenu><guimenuitem>Administration</guimenuitem><guimenuitem>Users and Groups</guimenuitem></menuchoice>">
<!ENTITY users-groups "<menuchoice><guimenu>System</guimenu><guimenuitem>Administration</guimenuitem><guimenuitem>Users and Groups</guimenuitem></menuchoice>">
<!ENTITY windows "<menuchoice><guimenu>System</guimenu><guimenuitem>Preferences</guimenuitem><guimenuitem>Windows</guimenuitem></menuchoice>">
<para>This document is maintained by the Ubuntu documentation team (https://wiki.ubuntu.com/DocumentationTeam). For a list of contributors, see the <ulink url="../../libs/C/contributors.xml">contributors page</ulink></para>
<para>Dit document wordt beschikbaar gesteld onder de Creative Commons ShareAlike 2.5 Licentie (CC-BY-SA).</para>
<para>Het staat u vrij de broncode van de Ubuntu-documentatie te wijzigen, uit te breiden en te verbeteren onder de voorwaarden van deze licentie. Alle afgeleide werken moeten ook onder deze licentie vrijgegeven worden.</para>
<para>Deze documentatie wordt verspreid in de hoop dat zij nuttig zal zijn, echter ZONDER ENIGE GARANTIE; zelfs zonder de impliciete garantie van VERKOOPBAARHEID of GESCHIKTHEID VOOR EEN SPECIFIEK DOEL ZOALS BESCHREVEN IN DE DISCLAIMER.</para>
<para>A copy of the license is available here: <ulink url="/usr/share/ubuntu-docs/libs/C/ccbysa.xml">Creative Commons ShareAlike License</ulink>.</para>
</legalnotice>
<copyright>
<year>2008</year>
<holder>Canonical Ltd. en leden van het <ulink url="https://launchpad.net/~ubuntu-core-doc">Ubuntu-documentatieproject</ulink></holder>
<para>Uw computer bestaat uit een aantal met elkaar verbonden apparaten, die gezamenlijk bekend staan als computer<emphasis>hardware</emphasis>.</para>
<para>Normaal gesproken configureert Ubuntu uw hardware automatisch, maar het kan voorkomen dat u zelf wijzigingen aan de hardware-instellingen moet maken. Deze sectie biedt informatie over welke hulpmiddelen er gebruikt kunnen worden om uw hardware te configureren.</para>
<para>Sommige met uw computer verbonden apparaten kunnen de installatie van beperkt ondersteunde stuurprogramma's vereisen om correct te werken.</para>
<title>Waarom worden sommige stuurprogramma's beperkt ondersteund?</title>
<para><emphasis>Beperkt ondersteunde stuurprogramma's zijn stuurprogramma's die niet vrijelijk beschikbaar of open source zijn.</emphasis></para>
<para>De meeste apparaten (hardware) die met uw computer zijn verbonden, zouden in Ubuntu probleemloos moeten werken. Deze apparaten hebben waarschijnlijk <emphasis>onbeperkte</emphasis> stuurprogramma's, wat inhoudt dat de stuurprogramma's door de Ubuntu-ontwikkelaars gewijzigd mogen worden zodat eventuele problemen kunnen worden opgelost.</para>
<para>Sommige apparaten hebben geen open stuurprogramma's, doorgaans omdat de fabrikant geen informatie over hun apparaten heeft vrijgegeven waardoor het zou mogelijk worden om zo'n driver te maken. Deze apparaten hebben mogelijk beperkte functionaliteit of werken mogelijk helemaal niet.</para>
<para>Als voor een bepaald appraat een <emphasis>beperkt ondersteund stuurprogramma</emphasis> beschikbaar is, kunt u het installeren zodat uw apparaat correct werkt, of om nieuwe functionaliteit toe te voegen. Bijvoorbeeld, het installeren van een beperkt ondersteund stuurprogramma voor bepaalde grafische kaarten, kan ervoor zorgen dat u geavanceerder <ulink type="help" url="ghelp:desktop-effects">visuele effecten</ulink> kunt gebruiken.</para>
<para>Sommige computers bevatten mogelijk geen apparaten die beperkt ondersteunde stuurprogramma's kunnen gebruiken, ofwel omdat alle apparaten al geheel worden ondersteund door open drivers, of omdat er voor het apparaat nog geen beperkt ondersteunde stuurprogramma's beschikbaar zijn.</para>
<caution>
<para>Beperkt ondersteunde stuurprogramma's worden vaak onderhouden door de hardwarefabrikant, en kunnen daarom niet door de Ubuntu-ontwikkelaars worden gewijzigd, mocht er een probleem zijn.</para>
<para>Zoek het stuurprogramma dat u wilt deactiveren en vink het vakje uit in de kolom <guilabel>Geactiveerd</guilabel>, direct naast de naam.</para>
</step>
<step>
<para>Er zal u gevraagd worden te bevestigen dat u het stuurprogramma wilt deactiveren. Klik op <guibutton>Stuurprogramma deactiveren</guibutton></para>
</step>
<step>
<para>Mogelijk moet u uw computer herstarten om het uitschakelen van het stuurprogramma te voltooien.</para>
</step>
</procedure>
</sect2>
</sect1>
<sect1 id="disks" status="review">
<title>Schijven en partities</title>
<para>Deze sectie geeft instructies over het gebruik van schijven en stations, zoals verwisselbare harde schijven.</para>
<indexterm zone="partitioning-device">
<primary>partitie</primary>
<secondary>partities</secondary>
</indexterm>
<indexterm zone="partitioning-device">
<primary>partitioneren</primary>
</indexterm>
<indexterm zone="partition-formatting">
<primary>formatteer</primary>
<secondary>formatteren</secondary>
</indexterm>
<indexterm zone="mount-and-umount">
<primary>aankoppelen</primary>
</indexterm>
<indexterm zone="mount-and-umount">
<primary>ontkoppelen</primary>
<secondary>umount</secondary>
</indexterm>
<indexterm zone="what-is-filesystem">
<primary>bestandsysteem</primary>
<secondary>bestandsysteem</secondary>
</indexterm>
<sect2 id="checking-usage" status="review">
<title>Checking how much disk space is available</title>
<para>
Click <menuchoice><guimenu>System</guimenu><guisubmenu>Administration</guisubmenu><guimenuitem>System Monitor</guimenuitem></menuchoice> and select the <guilabel>File Systems</guilabel>
tab to see how much hard disk space is available on your computer.
</para>
<para>
Alternatively, click <menuchoice><guimenu>Places</guimenu><guimenuitem>Computer</guimenuitem></menuchoice>, right-click a hard disk, click
<guilabel>Properties</guilabel> and select the
<guilabel>Basic</guilabel> tab to see a summary of the disk space
<para>Voor een accuratere analyse van uw bestandssysteem, klikt u op <menuchoice><guimenu>Toepassingen</guimenu><guimenuitem>Hulpmiddelen</guimenuitem><guimenuitem>Schijfgebruik</guimenuitem></menuchoice> om <application>Schijfgebruik</application>-analyse te starten.</para>
<para>Klik op <guibutton>Scan Thuismap</guibutton> om uw persoonlijke map te scannen, of klik op <guibutton>Scan bestandssysteem</guibutton> om het gehele bestandssysteem te scannen.</para>
<para>Zie de <ulink url="ghelp:baobab" type="help">Schijfgebruik handleiding</ulink> voor meer informatie.</para>
</sect3>
</sect2>
<sect2 id="free-disk-space" status="review">
<title>How can I free-up some disk space?</title>
<para>
There are several simple ways of making more disk space available:
</para>
<itemizedlist>
<listitem>
<para>
Empty your trash by right-clicking the Trash icon on the bottom panel
and selecting <guilabel>Empty the Trash folder</guilabel>.
and run it by clicking <menuchoice><guimenu>System</guimenu><guisubmenu>Administration</guisubmenu><guisubmenu>System Janitor</guisubmenu></menuchoice>. This will remove unused or
obsolete software packages from your computer. Read the list of
packages carefully before you click <guibutton>Cleanup</guibutton>;
packages that you have manually downloaded and installed may be listed
as unused, even though they are not.
</para>
</listitem>
<listitem>
<para>
Remove software packages that you no longer use. See
Add/Remove Applications</ulink> for information on removing packages.
</para>
</listitem>
<listitem>
<para>
Delete files that you no longer need. You can use the Disk Usage
Analyzer (<menuchoice><guimenu>Applications</guimenu><guimenuitem>Accessories</guimenuitem><guimenuitem>Disk Usage Analyzer</guimenuitem></menuchoice>) to find which files are taking up the most space.
Be careful not to delete files that you still need!
</para>
</listitem>
</itemizedlist>
<para>
You can also compress and archive your old, rarely-used documents:
</para>
<procedure>
<step>
<para>
Select the files and folders that you want to compress, right-click one
of them and select <guilabel>Create Archive</guilabel>.
</para>
</step>
<step>
<para>
Choose a name, location and format for the file (the
<filename>.tar.gz</filename> format is the most commonly used on
Ubuntu, <filename>.zip</filename> is compatible with Windows and
<filename>.tar.lzma</filename> usually offers the best compression).
</para>
</step>
<step>
<para>
Click <guibutton>Create</guibutton>. An archive file will be created
containing compressed copies of your files.
</para>
</step>
<step>
<para>
Delete the old uncompressed files to free some disk space.
</para>
</step>
</procedure>
</sect2>
<sect2 id="partitioning-device" status="review">
<title>Een apparaat partitioneren</title>
<para>
You can use <application>GNOME Partition Editor</application> to partition storage devices. <ulink url="apt:gparted">Install the <application>gparted</application> package
</ulink> and then press <menuchoice><guimenu>System</guimenu><guisubmenu>Administration </guisubmenu><guimenuitem>Gnome Partition Editor</guimenuitem></menuchoice> to start the partition editor.
</para>
<caution>
<para>Wees voorzichtig bij het wijzigen van schijfpartities, aangezien het mogelijk is om uw gegevens te verliezen als u de verkeerde partitie wist of wijzigt.</para>
</caution>
<sect3 id="freeing-space" status="review">
<title>Ruimte voor een nieuwe partitie vrijmaken</title>
<para>Om een nieuwe partitie op een reeds gepartitioneerd apparaat aan te maken, moet u eerst de grootte van een bestaande partitie wijzigen. Als u al vrije ruimte hebt, ga dan naar <xref linkend="creating-new-partition"/>; volg anders de onderstaande instructies: <orderedlist>
<listitem>
<para>Klik op <menuchoice><guimenu>Systeem</guimenu><guisubmenu>Beheer </guisubmenu><guimenuitem>Partitiebewerker</guimenuitem></menuchoice>.</para>
</listitem>
<listitem>
<para>Kies uit de drop-down lijst, rechts-boven in het hoofdvenster, het te partitioneren apparaat.</para>
</listitem>
<listitem>
<para>Er zal een lijst met partities verschijnen. Selecteer de gewenste partitie en kies <menuchoice><guimenu>Partitie</guimenu><guimenuitem>Loskoppelen</guimenuitem></menuchoice>.</para>
</listitem>
<listitem>
<para>Om de grootte van de partitie te wijzigen. kiest u <guilabel>Verplaatsen/Grootte wijzigen</guilabel>. Het <guilabel>Verplaatsen/Grootte wijzigen</guilabel> dialogvenster zal worden weergegeven. U kunt het <guilabel>Vrije ruimte achteraan (MiB)</guilabel> vak gebruiken om aan te geven hoeveel ruimte er na deze partitie vrijgemaakt moet worden, of <guilabel>Vrije ruimte vooraan (MiB)</guilabel> om ruimte voor deze partitie vrij te maken. U kunt ook de schuifbalk gebruiken om de partitiegrootte te wijzigen.</para>
</listitem>
<listitem>
<para>Klik op <guilabel>Verplaatsen/grootte wijzigen</guilabel> om de wijzigingen toe te passen.</para>
<para>Om een nieuwe partitie te maken: <orderedlist>
<listitem>
<para>Kies uit de drop-down lijst, rechts-boven in het hoofdvenster, het te partitioneren apparaat.</para>
</listitem>
<listitem>
<para>Er zal een lijst met partities verschijnen. Kies de partitie met de naam <guilabel>Vrij</guilabel> en klik op <guibutton>Nieuw</guibutton>.</para>
</listitem>
<listitem>
<para>Kies uit de <guilabel>Bestandssysteem</guilabel>-lijst het bestandsysteemtype dat u wilt gebruiken en klik op <guibutton>Toevoegen</guibutton>.</para>
</listitem>
<listitem>
<para>Klik op <guibutton>Toepassen</guibutton> om al de gemaakte wijzigingen door te voeren.</para>
</listitem>
</orderedlist></para>
</sect3>
</sect2>
<sect2 id="partition-formatting" status="review">
<title>Een partitie formatteren</title>
<para>U kunt <application>Partitiebewerker</application> gebruiken om schijfpartities te formatteren (zie <xref linkend="partitioning-device"/> voor meer informatie over <application>Partitiebewerker</application>).</para>
<para>Om een partitie te formatteren, doe het volgende: <orderedlist>
<listitem>
<para>Klik op <menuchoice><guimenu>Systeem</guimenu><guisubmenu>Beheer </guisubmenu><guimenuitem>Partitiebewerker</guimenuitem></menuchoice>.</para>
</listitem>
<listitem>
<para>Kies uit de drop-down lijst, rechts-boven in het hoofdvenster, het te partitioneren apparaat.</para>
</listitem>
<listitem>
<para>Er zal een lijst met partities verschijnen. Selecteer de gewenste partitie en kies <menuchoice><guimenu>Partitie</guimenu><guimenuitem>Loskoppelen</guimenuitem></menuchoice>.</para>
</listitem>
<listitem>
<para>Selecteer de partitie die u wilt formatteren en kies <menuchoice><guimenu>Partitie</guimenu><guimenuitem>Formatteren als</guimenuitem></menuchoice> en kies uit de lijst het bestandsysteemtype waarmee u de partitie wilt formatteren.</para>
</listitem>
<listitem>
<para>Klik op <guibutton>Toepassen</guibutton> om al de gemaakte wijzigingen door te voeren.</para>
</listitem>
</orderedlist></para>
<warning>
<para>Door op <guibutton>Toepassen</guibutton> te klikken, zorgt u ervoor dat alle bestanden op de partitie permanent worden gewist.</para>
</warning>
</sect2>
<sect2 id="to-format-meaning" status="review">
<title>Wat is formatteren?</title>
<para>Een harde schijf, apparaat of partitie formatteren betekent dat u een bepaald apparaat voorbereid zodat het gebruikt kan worden om gegevens op te slaan.</para>
<para>De handeling van het formatteren van een harde schijf of partitie, is het toepassen van een bepaalde indeling voor gegevensopslag wordt toegepast op dat apparaat; deze indeling heet het <quote>bestandssysteem</quote>.</para>
<para>Als u een harde schijf koopt is het doorgaans niet geformatteerd, en kunt u het niet gebruiken om gegevens op te slaan. Als u het apparaat formatteert, zult u merken dat de vrije ruimte daarop kleiner is dan de oorspronkelijke grootte. Dit komt doordat er enige ruimte gebruikt moet worden om het apparaat bruikbaar te maken; deze ruimte wordt gebruikt door het bestandssysteem. Ook is het zo dat fabrikanten van harde schijven vaak een andere standaard hanteren bij het meten van de schijfcapaciteit, hetgeen ook bijdraagt aan het verschil.</para>
</sect2>
<sect2 id="what-is-filesystem" status="review">
<title>Wat is een bestandssysteem?</title>
<para>Een bestandssysteem is een bepaalde manier voor het opslaan en organiseren van gegevens op een opslagapparaat zoals een harde schijf, en is een belangrijk onderdeel van een besturingssysteem. Zonder een bestandssysteem is het onmogelijk om bestanden te lezen of op te slaan.</para>
<para>Er zijn verschillende types bestandsystemen. De meest gebruikelijke zijn: <itemizedlist>
<listitem>
<para>ext2 en ext3: deze worden doorgaans gevonden op GNU/Linux besturingssystemen. Ubuntu gebruikt <emphasis>ext3</emphasis> als het standaard bestandssyteem.</para>
</listitem>
<listitem>
<para><acronym>FAT16</acronym> en <acronym>FAT32</acronym>: dit zijn Microsoft Windows bestandssystemen die op oudere computers worden aangetroffen. De <emphasis><acronym>FAT32</acronym></emphasis> indeling een goede keuze als u gegevens wilt uitwisselen tussen twee computers.</para>
</listitem>
<listitem>
<para><acronym>NTFS</acronym>: dit is het bestandssysteemtype dat door modernere versies van Microsoft Windows wordt gebruikt.</para>
</listitem>
<listitem>
<para><acronym>HFS+</acronym>: dit is het standaard Mac OS X-bestandssysteemtype.</para>
</listitem>
</itemizedlist></para>
</sect2>
<sect2 id="partition-meaning" status="review">
<title>Wat is een partitie?</title>
<para>Een partitie is een manier om een fysiek apparaat, zoals een harde schijf, in meerdere stukken te verdelen die vervolgens als afzonderlijke opslagapparaten kunnen worden behandeld (<quote>logische apparaten</quote>).</para>
<para>Elk logisch apparaat wordt door het besturingssystem gezien als een afzonderlijk apparaat, en wordt zodoende als een onafhankelijke schijf behandeld.</para>
<para>Het partitioneren van een harde schijf kan om verschillende redenen worden gedaan: <itemizedlist>
<listitem>
<para>Ruimte vrijmaken</para>
</listitem>
<listitem>
<para>Om verschillende besturingssystemen te installeren</para>
</listitem>
<listitem>
<para>Om gegevens op de harde schijf beter te organiseren</para>
</listitem>
</itemizedlist></para>
</sect2>
<sect2 id="mount-and-umount" status="review">
<title>Apparaten koppelen en ontkoppelen</title>
<para>Als u een verwisselbaar opslagapparaat met uw computer verbindt, moet het eerst door het besturingssysteem worden <emphasis>aangekoppeld</emphasis> zodat u toegang kunt krijgen tot de bestanden op dat apparaat.</para>
<para>Om te leren hoe u opslagapparaten koppelt en ontkoppelt, zie <ulink type="help" url="ghelp:user-guide#gosnautilus-460">Verwisselbare media gebruiken</ulink></para>
<para>Als u bestanden naar een opslagapparaat kopieert, worden ze niet altijd meteen naar het apparaat geschreven. In plaats daarvan worden ze vaak in een wachtrij opgeslagen zodat ze uit efficiency-overwegingen allemaal tegelijk op het apparaat kunnen worden opgeslagen. Als u het apparaat verwijdert voordat al de bestanden zijn opgeslagen, kunt u de bestanden verliezen. Om dit te voorkomen moet u een opslagapparaat altijd <emphasis>ontkoppelen</emphasis> voordat u het verwijdert.</para>
</sect2>
</sect1>
<sect1 id="laptops" status="review">
<title>Laptops</title>
<para>Deze sectie bevat informatie voor mensen die Ubuntu op een laptop gebruiken.</para>
<sect2 id="laptops-pm" status="review">
<title>Energiebeheer-eigenschappen</title>
<para>Wellicht zult u de energiebeheerinstellingen van uw laptop willen wijzigen zodat de levensduur van de accu wordt verlengt en de energieverspilling wordt beperkt.</para>
<procedure>
<step>
<para>Klik op <menuchoice><guimenu>Systeem</guimenu><guimenuitem>Voorkeuren</guimenuitem><guimenuitem>Energiebeheer</guimenuitem></menuchoice>.</para>
</step>
<step>
<para>Wijzig de instellingen naar wens. De wijzigen worden meteen toegepast.</para>
</step>
</procedure>
<para>Een schermbeveiliging weergeven kan meer stroom verbruiken dan het scherm op zwart laten zetten. Het uitzetten van de schermbeveiliging kan de levensduur van de accu van uw laptop enigszins verbeteren.</para>
<procedure>
<step>
<para>Klik op <menuchoice><guimenu>Systeem</guimenu><guimenuitem>Voorkeuren</guimenuitem><guimenuitem>Schermbeveiliging</guimenuitem></menuchoice>.</para>
</step>
<step>
<para>Verander het <guilabel>Schermbeveiligingsthema</guilabel> in <guilabel>Zwart scherm</guilabel>. Dit zal eenvoudigweg een zwart scherm als schermbeveiliging weergeven.</para>
</step>
</procedure>
<note>
<para>Als uw laptop op accustroom loopt, is het scherm een van de grootste energieverbruikers. De helderheid van het scherm verlagen kan de levensduur van uw accu merkbaar verbeteren; op veel laptops kan dit door een aantal keer op <keycombo><keycap>Fn</keycap><keycap>F7</keycap></keycombo> te drukken.</para>
</note>
</sect2>
<sect2 id="laptops-touchpads" status="review">
<title>Touchpads</title>
<para>De meeste laptops worden geleverd met een touchpad, dat gebruikt wordt om de muiscursor te bedienen. Er zijn veel manieren om de manier waarop het touchpad zich gedraagt te wijzigen; de meest elementaire instellingen kunnen als volgt worden geconfigureerd.</para>
<procedure>
<step><para>Klik op <menuchoice><guimenu>Systeem</guimenu><guimenuitem>Voorkeuren</guimenuitem><guimenuitem>Muis</guimenuitem></menuchoice>.</para></step>
<step><para>Kies het tabblad <guilabel>Touchpad</guilabel>.</para></step>
<step><para>Hier kunt u de touchpadinstellingen naar uw smaak wijzigen. Wijzigingen zijn meteen van kracht.</para></step>
</procedure>
<para>Sommige touchpads kunnen worden gedetecteerd als normale muis-apparaten, ook al zijn ze in werkelijkheid touchpads. In dit geval, zal in de muisvoorkeuren het tabblad <guilabel>Touchpad</guilabel> niet beschikbaar zijn.</para>
<note>
<para>Zie de <ulink url="https://help.ubuntu.com/community/SynapticsTouchpad">ondersteuningspagina's van de gemeenschap</ulink> voor meer informatie over touchpads.</para>
<para>Veel laptops worden regelmatig door de Ubuntu-gemeenschap getest om er zeker van te zijn dat diverse functies correct werken. U kunt de resultaten van deze tests lezen, en kunnen inzicht verschaffen over eventuele problemen die met uw laptop u tegenkomt.</para>
<itemizedlist>
<listitem><para>Zie de laptop-test <ulink url="https://wiki.ubuntu.com/LaptopTestingTeam">ondersteuningspagina's van de gemeenschap</ulink> voor een complete lijst van beschikbare laptop-tests.</para></listitem>
</itemizedlist>
<para>U kunt zelf deelnemen aan het testen van laptops door contact op te nemen met het <ulink url="https://wiki.ubuntu.com/LaptopTestingTeam">laptop-testteam</ulink>.</para>
</sect2>
</sect1>
<sect1 id="pm-suspending" status="review">
<title>Suspending and hibernating your computer</title>
<para>
In order to save power, you can put your computer into one of a number of
power-saving modes when you are not using it:</para>
<itemizedlist>
<listitem>
<para>
<emphasis role="strong">Suspending</emphasis> a computer is like
putting the computer to sleep. The computer will still be turned on and
all of your work will be left open, but it will use much less power.
You can wake the computer by pressing a key or clicking the mouse.
</para>
</listitem>
<listitem>
<para><emphasis role="strong">Pauzestand</emphasis> is het volledig uitzetten van de computer terwijl de huidige staat van de computer wordt opgeslagen (zoals het bewaren van alle documenten die u open hebt staan). Zodra u de computer weer aanzet nadat hij in pauzestand was gezet, wordt al uw werk hersteld zoals het was voordat de computer in pauzestand werd gezet. Er wordt geen stroom gebruikt terwijl de computer in de pauzestand staat.</para>
</listitem>
<listitem>
<para><emphasis role="strong">Uitzetten</emphasis> is het volledig uitschakelen van de computer, zonder dat de huidige staat van de computer wordt opgeslagen. Er wordt geen stroom gebruikt terwijl de computer uit staat.</para>
</listitem>
<listitem>
<para><emphasis role="strong">Hervatten</emphasis> haalt de computer uit een energiebesparende modus zodat het weer als gebruikelijk kan worden gebruikt. U kunt vanuit de slaapstand hervatten door een toets ophet toetsenbord in te drukken of door met de muis te klikken. U kunt vanuit de pauzestand hervatten door de aan/uit-knop van uw computer in de te drukken.</para>
</listitem>
</itemizedlist>
<para>
You can manually put your computer into a power-saving mode by pressing
the <application>User Switcher</application> in the top right hand corner
of the screen and then pressing the appropriate button.
</para>
<caution>
<para>Sommige computers hebben problemen met het gebruik van bepaalde energiebesparende modi. De beste manier om te controleren of uw computer een energiebesparende modus aan kan, is door te proberen die modus in te schakelen en te kijken of het zich gedraagt zoals u verwachtte. Zorg ervoor dat u uw belangrijke documenten opslaat voordat u de computer in pauze- of slaapstand zet.</para>
as program</guilabel> and click <guibutton>Close</guibutton>.
</para>
</step>
<step>
<para>
Open a Terminal (<menuchoice><guimenu>Applications</guimenu><guimenuitem>Accessories</guimenuitem><guimenuitem>Terminal</guimenuitem></menuchoice>), type
<userinput>./quirk-checker.sh</userinput> and press <keycap>Enter</keycap>.
</para>
</step>
<step>
<para>
Follow the suggestions that the script makes. These may involve editing
important system files, so you should seek support if you are unsure of
what you are doing.
</para>
</step>
</procedure>
<caution>
<para>
Before making the changes recommended by the Quirk Checker, create back-up
copies of the files that you are going to change.
</para>
</caution>
</sect3>
</sect2>
<sect2 id="pm-hibernate-pattern" status="review">
<title>Why do I get a strange pattern on the screen when I hibernate my
computer?</title>
<para>
Your screen may show a black and white pattern just after you click to
hibernate your computer. This is usually nothing to worry about and is just
how the graphics cards of some computers respond to the initial stages of
the hibernation process.
</para>
<para>
If the computer displays the pattern for a prolonged period of time without
turning itself off then you may have a problem with hibernation. See
<link linkend="pm-suspend-hibernate-fails">My computer does not suspend
or hibernate correctly</link> for more information.
</para>
</sect2>
</sect1>
<sect1 id="input-devices" status="review">
<title>Muizen en toetsenborden</title>
<para>Deze sectie biedt instructies over het gebruik en configureren van muizen, toetsenborden en andere invoerapparaten zodat ze voor u gemakkelijker te gebruiken worden.</para>
<sect2 id="input-mice" status="review">
<title>Muizen en andere aanwijsapparaten</title>
<para>U kunt vele opties wijzigen met betrekking tot uw muis, zoals hoe snel de cursor beweegt en hoe klikken door uw computer worden geïnterpreteerd.</para>
<para>Instructies over hoe u diverse instellingen met betrekking tot uw muis kunt wijzigen, bijvoorbeeld of de muis links- of rechtshandig gebruikt wordt, en hoe snel de muis beweegt.</para>
</listitem>
<listitem>
<para><emphasis role="strong"><ulink type="help" url="ghelp:gnome-access-guide#dtconfig-1">Toegankelijkheid - De muis configureren</ulink></emphasis></para>
<para>Informatie over het wijzigen van muisvoorkeuren voor gebruikers van ondersteunende technologieën.</para>
</listitem>
<listitem>
<para><emphasis role="strong"><ulink type="help" url="ghelp:gnome-access-guide#sysadmin-37">Toegankelijkheid - Instellen van alternatieve aanwijsapparaten</ulink></emphasis></para>
<para>Informatie over het gebruik van een aanwijsapparaat, anders dan een muis.</para>
</listitem>
</itemizedlist>
</sect2>
<sect2 id="input-keyboard" status="review">
<title>Toetsenborden</title>
<para>Er zijn veel toetsenbord-gerelateerde opties die u kunt veranderen, zoals de toetsenbord-taal en de sneltoetsen.</para>
<para>De handleiding van de toetsenbordindicator, waarmee u tussen verschillende toetsenbordindelingen kunt wisselen.</para>
</listitem>
<listitem>
<para><emphasis role="strong"><ulink type="help" url="ghelp:gnome-access-guide#dtconfig-0">Toegankelijkheid - De muis en het toetsenbord configureren</ulink></emphasis></para>
<para>Informatie over het configureren van de muis en het toetsenbord voor gebruikers van ondersteunende technologieën.</para>
</listitem>
<listitem>
<para><emphasis role="strong"><ulink type="help" url="ghelp:gnome-access-guide#keynav-0">Het toetsenbord gebruiken om het bureaublad te bedienen</ulink></emphasis></para>
<para>Een handleiding over het bedienen van het bureaublad met enkel het toetsenbord.</para>
<para>De handleiding van de toetsenbord-toegankelijkheidsmonitor, die de status weergeeft van alle ingeschakelde toetsenbord-toegangkelijkheidsfuncties.</para>
